ប្រវត្តិរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧

ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ជាព្រះរាជបុត្ររបស់ព្រះបាទធរនិន្រ្ទវរ្ម័នទី២ ព្រះមាតា ព្រះនាម ចុឌាមុន្នីដែលជាព្រះរាជបុត្រីព្រះបាទហសិវរ្ម័នទី៣ ហើយព្រះអង្គត្រូវជាបងប្អូនជីទួតមួយនឹងព្រះបាទសូរិយាវរ្ម័នទី២។ព្រះអង្គបានរៀបអភិសេកជាមួយនឹងព្រះនាងជ័យរាជទេវី ជាព្រះអគ្គមហេសី ហើយមានព្រះរាជបុត្រមួយព្រះអង្គ ព្រះនាម ស្រិន្រ្ទវរ្ម័ន។

ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ដើមឡើយឈ្មោះ ជ័យធ៌ន ប្រសូតប្រមាណឆ្នាំ១១២៥ ហើយព្រះអង្គឡើងគ្រងរាជក្នុង គ ស ១១៦២ ក្នុងចន្លោះសតវត្សទី១២ និងដើមសតវត្សទី១៣។ក្នុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះអង្គ ប្រទេសខែ្មរមានផ្ទៃនគរធំទូលាយ ខាងកើតទល់នឹងប្រទេសចាម ខាងត្បូងទល់នឹងសមុទ្រខាងលិចទល់នឹងភូមាខាងជើងទល់នឹងប្រទេសចិន ពោលគឺប្រទេសយើតពុំទាន់បែកបាក់នៅឡើយ។

ភាពធំធេងនៃនគរខែ្មរនាសម័យនោះ ពុំមែនជាលទ្ធផលនៃវាតទីនិយមទេ ព្រះអង្គគ្រាន់តែកាន់កាប់ពង្រឹងតំបន់នានា ដែលជាអតីតទឹកដីខែ្មរតែប៉ុណ្ណោះ។ ព្រះអង្គជាស្តេចសឹកមួយអង្គ ដ៏ខ្លាំងពូកែ និងមានព្រហ្មវិហាធម៌ដល់ប្រជានុរាស្រ្តរបស់ព្រះអង្គ។ ព្រះអង្គបានចាត់ឲបង្រ្កាបពួកបះបោរនៅក្នុងប្រទេស ដោយបង្រួបបង្រួមខេមរៈជនទាំងអស់ដែលនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ព្រះអង្គឲដើរផ្លូវតែមួយតាមដង្ហែរព្រះអង្គ។ ក្រោយពីការបង្រាបពួកបះបោរ និង បង្រួបបង្រួមជាតិបានហើយ ព្រះអង្គបានបញ្ជាឲលើកទ័បទៅវាយចំប៉ានៅវិជ័យ ក្នុងការវាយបកសងវិញ ដែលចាមបានវាយឈ្លានពានក្នុងរាជ្យរបស់បិតាព្រះអង្គ។នៅពេលដែលព្រះអង្គកំពុងជាប់ដៃច្បាំងនៅប្រទេសចំប៉ានោះបិតារបស់ព្រះអង្គក៏សុគតទៅ។នៅឆ្នាំ១១៦៥ពេលដែលព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី២ ត្រូវបានមន្រី្តម្នាក់ធ្វើគត នោះព្រះអង្គក៏ទ្រង់ត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដើម្បីជួយសង្រ្គោះព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី២។ប៉ុន្តែវាជាការឥតប្រយោជន៍ ព្រោះព្រះបាទត្រីភូវនាទិត្យវរ្ម័នបានឡើងគ្រងរាជ្យផុតទៅហើយ។ ដូច្នេះហើយបានជាព្រះអង្គត្រូវសម្ងំមួយរយៈសិន ដើម្បីរង់ចាំឪកាសល្អ ប្រហែល១២ ឆ្នាំ គឺរហូតមកដល់ឆ្នាំ១១៧៧ ឆ្លៀតពេលដែលពួកចាមចូលមកលុកលុយ និងផុតបំផ្លាយរាជធានីអង្គរ ហើយបានធ្វើគតព្រះបាទត្រីភូវនាទិត្យវរ្ម័ន ពេលនោះរាជបលល្ល័ង្កនៅទំនេរ។ ពេលនោះព្រះអង្គយល់ថា ជាឪកាសល្អមកដល់ហើយដើម្បីព្រះអង្គឡើងគ្រងរាជ្យ។ ប៉ុន្តែមុននឹងប្រកាសព្រះអង្គជា ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជាព្រះអង្គត្រូវកំចាត់ទ័ពចាមឈ្លានពានឲអស់ពីទឹកដីជាមុនសិន។ ស្របទៅនឹងគំនិត ដូចនេះហើយទើបព្រះអង្គចាប់ផ្តើមធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ ដើម្បីស្រោចស្រង់ប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញព្រះអង្គបានអំពាវនាវ និងប្រមូលខេមរៈជន ដើម្បីវាយទៅលើប្រទេសចាមវិញ ។

ពេលដែលព្រះអង្គមិនទាន់សោយទិវង្គតនៅឡើយ ព្រះអង្គបានណែនាំដោយទទូចសូមឲជនជាតិខ្មែរ គប្បីថែរក្សានូវរាល់វណ្ណកម្មរបស់ព្រះអង្គឲបានគង់វង្សជារៀងរហូត ពីព្រោះអ្វីៗដែលព្រះបានសាងសង់ឡើង គឺសម្រាប់ជនជាតិខ្មែរគ្រប់រូបទាំងអស់។តាមប្រភពសិលាចារិក យើងដឹងថា ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ដែលជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងចក្រភពអង្គរទាំងមូល ព្រះអង្គគឺជា បងជីទួតមួយនឹងព្រះបាទសុរិយាវរ្ម័នទី២ដែលជាមហាក្សត្រដ៏កំពូលមួយព្រះអង្គ ដែលជាស្តេចស្ថាបនិកប្រាសាទអង្គរវត្ត។ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ជាស្តេចសឹក ប្រកបដោយទេពកោសល្យខ្ពស់ ហើយជាអ្នកប្រវតិ្តវិទូបានចាត់ទុកព្រះអង្គជាមេទ័ពពូកែ ដែលបានរំដោះប្រទេសជាតិពីវាតទី និយមរបស់ចម្ប៉ា ដោយវីរភាព។ មិនតែប៉ុណ្ណោះព្រះអង្គជាស្តេចស្ថាបនិកដ៏ចំណានដែលគ្មានពីរក្នុងប្រវតិ្តសាស្រ្តខ្មែរសម័យអង្គរ។ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧បានដឹកនាំគ្រប់គ្រងភូមិកម្ពុជា តាមគន្លងព្រះធម៌នៃព្រះពុទ្ធសាសនា ហើយការដឹកនាំដ៏ឈ្លាសវៃនេះបាននាំមកនូវវឌ្ឍនៈភាព ដ៏មហារុងរឿងថ្កុំថ្កើនជាវិជ្ជមាន។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តីព្រះអង្គក៏ជាពុទ្ធសាសនិកជនមួយព្រះអង្គដ៏ជ្រះថ្លាមុតមាំដែរ ដែលស្រឡាញ់សន្តិភាព និង យុតិ្តធម៌ និងព្រះទ័យប្រកបដោយព្រះករុណាមេត្តាធម៌ជាគុណសម្បតិ្តកម្រនឹងប្រទះក្នុងជួរអ្នកដឹកនាំខ្មែរនាសម័យនោះ។ រូបសំណាកតំណាងព្រះអង្គ ដែលសិ្ថតនៅក្នុងរចនាបថសម្មាធិ អាចប្រដូចទៅនឹងមនុស្សធម្មតា កំពង់ភាវនាធម៌ ជាសក្ខីកម្មចំពោះជំនឿដ៏មាំមុត និងភាពសាមញ្ញបំផុតរបស់ព្រះមហាក្សត្រយើងចំពោះព្រះពុទ្ធអង្គបរមគ្រូនៃយើង។

ប្រភពឯកសារបានឲដឹងថា ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧មានព្រះរាជនីដ៏ល្បីល្បាញពីរព្រះអង្គ គឺព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី និងព្រះនាងរាជជ័យទេវី។ ដើម្បីតបស្នងសងគុណនឹងព្រះរាជបុត្ររបស់ព្រះអង្គ គឺព្រះអង្គម្ចាស់ ស្រិន្ទកុមារ និងមេទ័ពពីររូបដ៏ចំណានរួមអាវុធដែលបានពលីជីវិតលើ សមរភូមិក្នុងការរំដោះដឹកដីពីសត្រូវឈ្លានពានព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧បានសាងសង់ប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ ដើម្បីឧទិ្ទសចំពោះវិញ្ញាណក្ខ័ន្តរបស់ពួកគេ ដែលបានចែកឋានទៅដោយវីរភាព។ គឺដោយសារស្នាព្រះហស្ថដ៏មហាធំធេងទាំងនេះហើយ ដែលជនជាតិខ្មែរបានចាត់ទុកថា ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ជាមហាបុរសរដ្ឋ ជាទីគោរពសក្ការៈក្នុងក្រអៅបេះដូងរបស់ខ្លួនជារៀងរហូតមក ។